Almanya'da, 2000 ile 2007 yılları arasında 8'i Türk, toplam 10 kişinin ölümüne yol açan ve en az iki bombalı saldırı ile 15 banka soygunu gerçekleştiren Nasyonal Sosyalist Yeraltı (NSU) terör örgütü tarafından işlenen ırkçı cinayetlerin kurbanları için anma ve dokümantasyon merkezi kurulacağı açıklandı.
Almanya İçişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, anma ve dokümantasyon merkezinin inşası amacıyla "NSU Kompleksi Anma ve Dokümantasyon Vakfı" kurulacak. Bu konuda hazırlanan yasa tasarısı, Bakanlar Kurulu tarafından onaylandı. Yasa tasarısının hazırlanmasında, özellikle NSU'nun saldırılarında hayatını kaybedenlerin aileleri ve hayatta kalanlar da yer alarak katkı sağladılar.
İçişleri Bakanı Nancy Faeser, NSU'nun gerçekleştirdiği terör eylemleri ve cinayetlerin soruşturulmasındaki eksikliklerin, Almanya için hala bir utanç kaynağı olduğunu belirtti. Faeser, "Bu cinayetler, sağcı terörizmin ölümcül tehdidini uzun süre görmezden gelinmiş olmasını gözler önüne seriyor. Maalesef, faillerin peşine düşülmesi yerine kurbanların aileleri zan altında bırakıldı, bu da derin bir utanç kaynağı" dedi. Bakan, NSU'nun kurbanlarının başkentte anılmasının, aşırı sağa ve ırkçı terörizme karşı mücadele gerektiğini hatırlatmak açısından önemli olduğunu vurguladı.
Yasa tasarısının parlamentoda onaylanmasının ardından, NSU kurbanları için Almanya'da kamu hukukuna tabi bir vakıf kurulacak ve bu vakıf, Berlin'deki merkezinin yanı sıra farklı bölgelerdeki diğer girişimleri de destekleyecek. Vakfın çalışmalarına, NSU kurbanlarının aileleri ve hayatta kalanlar, danışma kurulu ve mütevelli heyeti üyeleri olarak aktif bir şekilde katılabilecekler.
Nasyonal Sosyalist Yeraltı terör örgütünün geçmişi
NSU'nun geçmişi, 2000-2007 yılları arasında işlediği cinayetlerin ardından 4 Kasım 2011'de tesadüfen ortaya çıkmıştı. Almanya'daki güvenlik birimleri, yıllarca bu terör örgütünün varlığını tespit edememiş, hatta NSU üyelerinin bazı istihbarat muhbirleriyle ilişkileri olduğu da ortaya çıkmıştı. Bu durum, Almanya'da geniş çaplı tartışmalara yol açmıştı. 2011 yılı sonunda, NSU üyelerinden Uwe Böhnhard ve Uwe Mundlos, bir banka soygununun ardından karavanda ölü bulunmuş, intihar ettikleri belirtilmişti.
NSU'nun yargılama süreci
NSU davası, 2013 yılında Münih Yüksek Eyalet Mahkemesinde başlamış ve 11 Temmuz 2018'de sonuçlanmıştır. Baş sanık Beate Zschaepe ömür boyu hapis cezasına çarptırılmış, örgüte yardımcı olan dört kişi ise 2,5 ila 10 yıl arasında değişen hapis cezalarına mahkum edilmiştir. Bu dava, Almanya'da aşırı sağcı terörizmle mücadelenin ne denli yetersiz olduğunu ve mağdurların haklarının nasıl göz ardı edildiğini açıkça gözler önüne sermiştir.
